Ελλείψεις υλικών, απλήρωτες αγορές και υπηρεσίες, γραφειοκρατία και δυσκολία εξυπηρέτησης των ασθενών, οι οποίοι αναγκάζονται να πληρώνουν όλο και περισσότερα από την τσέπη τους, είναι τα βασικά χαρακτηριστικά που αποτυπώνονται και επισήμως στα στοιχεία του υπουργείου Υγείας.Το πρόβλημα των δημόσιων νοσοκομείων εντείνεται και από την ιδιαιτέρως αυξημένη προσέλευση ασθενών για νοσηλεία. Ο αριθμός των νοσηλευθέντων το 2010 στο ΕΣΥ ήταν κατά 24% μεγαλύτερος σε σχέση με το 2009, λόγω προφανώς της οικονομικής κρίσης.
Ενδειτικό της δυσλειτουργίας που παρουσιάζουν τα δημόσια νοσοκομεία είναι το γεγονός ότι ενώ οι διοικητές έχουν στη διάθεσή τους 900 εκατ. ευρώ για να αποπληρώσουν τους προμηθευτές τους, δεν προβαίνουν στην εκταμίευση των χρημάτων, επικαλούμενοι γραφειοκρατικά προβλήματα.
Χαρακτηριστικό είναι ότι πολλά νοσοκομεία και κυρίως τα μεγάλα, παρότι έχουν τις σχετικές πιστώσεις, έχουν καταβάλει μόλις το 2% των οφειλών τους σε προμηθεύτριες εταιρείες για το 2010. Τα μικρότερα νοσοκομεία εμφανίζουν καλύτερη εικόνα, καθώς κάποια έχουν αποπληρώσει ακόμη και το 40% των χρεών τους για το περασμένο έτος.
Το επόμενο διάστημα, με αφορμή πια και τις αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό, αναμένεται να γίνουν απομακρύνσεις διοικητών. Μάλιστα καλά γνωρίζοντες του υπουργείου Υγείας έλεγαν ότι ημέρα-ορόσημο θεωρείται η 20ή Ιουλίου, καθώς μέχρι τότε έχουν προθεσμία οι επικεφαλής των νοσοκομείων να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητές τους. Εξάλλου με βάση το νέο σύστημα καταγραφής όλων των εργασιών στα νοσοκομεία, το ESY.net, διαφαίνεται ξεκάθαρα ποιοι διοικητές ακολουθούν όλες τις διαδικασίες και ποιοι υστερούν στο έργο που πρέπει να υλοποιήσουν.
Από την επεξεργασία των μηνιαίων στοιχείων που δίνουν τα νοσοκομεία, το πρόβλημα εστιάζεται στην έγκαιρη ενημέρωση των βιβλίων των νοσοκομείων τόσο ως προς τις δαπάνες όσο και ως προς τα έσοδά τους. Εκτός αυτού διαπιστώνεται ότι πολλοί διοικητές δεν έχουν ολοκληρώσει ακόμη τους διαγωνισμούς για την προμήθεια υλικών, ενώ δεν εφαρμόζονται και διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου μεταξύ του τμήματος προμηθειών και της διαχείρισης υλικού. Γεγονός που σημαίνει πως ακόμη στον τομέα των προμηθειών… χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα…
Η ανοργανωσιά της διοίκησης, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», φαίνεται και από το γεγονός ότι τους πρώτους μήνες του 2011 27 διοικητές δεν είχαν υποβάλει ακόμη προϋπολογισμό, ενώ 60 δεν είχαν ολοκληρώσει ούτε την κωδικοποίηση των υλικών που χρειάζονται και αγοράζουν, όπως προβλέπει η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας.
Παρ’ όλα αυτά, ο περιορισμός των αγορών λόγω… μνημονίου έφερε μείωση του προϋπολογισμού του 2011 για τις νοσοκομειακές δαπάνες σε σύγκριση με το 2010, κατά 10%. Το 2010 οι αντίστοιχες μειώσεις σε σχέση με το 2009 είχαν αγγίξει το 5%.
Με βάση αυτήν την εικόνα των ελλείψεων και της κακής εξυπηρέτησης που παρουσιάζουν τα δημόσια νοσοκομεία, οι ασθενείς αποφεύγουν πλέον, όπως δείχνουν και τα επίσημα στοιχεία, να πηγαίνουν εκεί για εξετάσεις και ιατρικές επισκέψεις. Για τη νοσηλεία τους όμως, θέλοντας και μη, επιλέγουν τα δημόσια νοσοκομεία καθότι το κόστος στα ιδιωτικά νοσηλευτικά κέντρα είναι εξαιρετικά υψηλό, σχεδόν απαγορευτικό.
Ετσι δεν είναι τυχαίο ότι μέσα στο 2010 είχαμε μείωση κατά 16% του αριθμού των εξετασθέντων στα νοσοκομεία της Αθήνας (1η υγειονομική περιφέρεια), ενώ στα τμήματα επειγόντων περιστατικών προσήλθαν 9% λιγότεροι ασθενείς σε σύγκριση με το 2009.
Ο κόσμος όμως γύρισε… την πλάτη και στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία, όπου η μείωση έφθασε στο 20% ενώ στα απογευματινά ιατρεία όπου οι ασθενείς πρέπει να πληρώνουν τους γιατρούς και από την τσέπη τους, οι επισκέψεις περιορίσθηκαν κατά 21%.
Στην Αθήνα τα νοσοκομεία με τη μεγαλύτερη μείωση εξωτερικών ασθενών ήταν: «Αμαλία Φλέμινγκ» (-59%), «Παμμακάριστος» (-58%), Σπηλιοπούλειο «Η Αγία Ελένη» (-50%), «Αλεξάνδρα» (-43%), «Ερυθρός Σταυρός» (-34%).
Σημαντικές μειώσεις εξωτερικών ασθενών κατεγράφησαν και στα νοσοκομεία της 2ης υγειονομικής περιφέρειας. Ενδεικτικά: «Μεταξά» (-36%), Γ.Ν. Μυτιλήνης (-33%), Γενικό Νοσοκομείο-Κέντρο Υγείας Λήμνου (-31%), «Τζάνειο» (-25%), Γενικό Κρατικό Νίκαιας (-20%).
Η εικόνα όμως στις νοσηλείες είναι διαφορετική. Ο αριθμός των ασθενών που εισάγονται στα νοσοκομεία εμφανίζεται αυξημένος λόγω και της οικονομικής ανάγκης που υπάρχει. Το 2010 κατεγράφη αύξηση των νοσηλευθέντων στα δημόσια νοσοκομεία κατά 24% σε σύγκριση με το 2009, ενώ παράλληλα ο ετήσιος αριθμός ημερών νοσηλείας το 2010 παρουσίασε αύξηση 9%.
Τη μεγαλύτερη αύξηση ασθενών παρουσιάζει η 7η υγειονομική περιφέρεια της Κρήτης με 51% και ακολουθεί η 3η υγειονομική περιφέρεια με 37%. Στα νοσοκομεία της Αθήνας σημειώθηκε αύξηση νοσηλευθέντων ασθενών κατά 17%, ενώ στη 2η υγειονομική περιφέρεια (περιλαμβάνει τα νοσοκομεία του Πειραιά κ.ά.) άγγιξε το 25%.